Wśród fizjoterapeutów i lekarzy panuje przekonanie, że używanie stabilizatora na kolano powoduje osłabienie mięśni czy propriorecepcji. Mimo iż jest to logiczne przy założeniu, że sztuczne wsparcie „rozleniwia” nasz organizm to jednak nie znajduje to potwierdzenia w literaturze. O ile stosowanie ortezy po zabiegach operacyjnych czy w celach profilaktycznych jest tematem na inny wpis to dzisiaj chciałbym poruszyć temat wykorzystania zwykłej opaski elastycznej u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi stawu kolanowego.
Według metaanalizy z 2017 istnieją przesłanki by stwierdzić, że używanie opaski elastycznej na kolano powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę funkcji u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi.
Autorzy wymieniają również możliwe mechanizmy działania takiej opaski:
oraz oczywiście efekt placebo.
Calaghan i wsp. w 2016 roku sprawdził wpływ noszenia ortezy na maksymalny dowolny skurcz(MVC) oraz artrogeniczną inhibicję mięśnia czworogłowego. Autorzy założyli zgodnie z ogólnie przyjętymi przekonaniami że noszenie ortezy spowoduje zmniejszenie siły oraz zwiększenie wyhamowania mięśniowego. Przez pierwsze 6 tygodni pacjenci zostali podzieleni na grupę „bez ortezy” oraz na grupę z ortezą, którą nosili minimum 3 godziny dziennie, od 6-12 tygodnia badania obie grupy były zaopatrzone w ortezę. Wyniki zaskoczyły badaczy gdyż okazało się, że po 12 tygodniach używania ortezy siła nie tylko nie spadła lecz poprawiła się. Jeszcze lepsze wyniki zanotowane w kontekście wyhamowania mięśniowego gdzie efekty widoczne były już po 6 tygodniach używania ortezy.
Najczęściej wybieram zatem, aby pacjenta w opaskę elastyczną na kolano zaopatrzyć. Wyniki najnowszych badań pokazują, że pacjent najpewniej odniesie z tej metody korzyści, a spodziewane negatywne skutki uboczne nie zostały potwierdzone. Bywa tak, że wyniki badań z czasem się zmieniają, w tym przypadku jednak również przekonuje mnie zdroworozsądkowy argument, że pacjent zaopatrzony w opaskę elastyczną na kolano, która ograniczy mu ból w stawie będzie bardziej aktywny, co prawdopodobnie zrekompensuje potencjalne negatywne skutki „rozleniwienia” mięśni.
Czy polecacie elastyczną opaskę na kolano Waszym pacjentom z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego? Podzielcie się z nami swoimi przemyśleniami w komentarzach!
Sprawdź aktualna listę nadchodzących kursów dla fizjoterapeutów.
1. Callaghan, M. J., Parkes, M. J., & Felson, D. T. (2016). The Effect of Knee Braces on Quadriceps Strength and Inhibition in Subjects With Patellofemoral Osteoarthritis. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy.
2. Cudejko, T., van der Esch, M., van der Leeden, M., Roorda, L. D., Pallari, J., Bennell, K. L., … Dekker, J. (2018). Effect of Soft Braces on Pain and Physical Function in Patients With Knee Osteoarthritis:
3. Systematic Review With Meta-Analyses. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation.