Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa – analiza przypadku

author image
Autor: Łukasz Bartochowski
Data publikacji: 25 listopada 2021
Data ostatniej modyfikacji: 25 października 2023

W poniższym wpisie, prezentując przypadek kliniczny, chcemy przypomnieć o znanym wszystkim schorzeniu, jakim jest zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK). Można również spotkać się z nazwą choroba Bechterewa lub ankylosing spondylitis (z języka angielskiego).

Pomimo, że zarówno lekarze, szczególnie ortopedzi, jak i fizjoterapeuci zajmujący się leczeniem w obrębie narządu ruchu wiedzą o istnieniu ZZSK to zmienne nasilenie objawów lub nietypowy przebieg powodują, że mija wiele lat zanim choremu zostanie postawione rozpoznanie i włączone odpowiednie leczenie.
zzsk

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa?
Sprawdź
Kurs fizjoterapii | Kompleks lędźwiowo-miedniczno-biodrowy | Poznań
ikonaMarzec 2024
demo image Poznań

Studium przypadku

30-letnia kobieta zgłosiła się do poradni ortopedycznej około 3 lata temu z powodu dolegliwości w okolicy lewego pośladka z okresowym promieniowaniem bólu do uda, rzadziej do łydki torem tylnym. Ból trwał kilkanaście dni, miał zmienne nasilenie (3-7 VAS), był częściowo zależny od pozycji, po ogólnodostępnych lekach p/bólowych z grupy NLPZ dolegliwości zmniejszały się. Chora zgłosiła się do poradni ortopedycznej. Po zebraniu pobieżnego wywiadu i wykonaniu RTG kręgosłupa w części lędźwiowej rozpoznano rwę kulszową. Chora została skierowana na fizykoterapię (nie pamięta dokładnie jaką) oraz włączono jej leki z grupy NLPZ (prawdopodobnie diklofenak). Po leczeniu nieznaczna poprawa.

ZZSK APZZSK Boczne

Nawrót dolegliwości

Po jakimś czasie dolegliwości powróciły. Nawrót nie był związany z żadnym epizodem przeciążeniowym. Ból utrudniał przemieszczanie się. Podobnie jak poprzednio umiejscowiony był głównie w lewym pośladku oraz okresowo promieniował do lewej kończyny dolnej. Tym razem zgłosiła się do fizjoterapeuty, który po zebraniu wywiadu dotyczącego dolegliwości i przeprowadzeniu badania przychylił się do rozpoznania rwy kulszowej i rozpoczął terapię (zarówno manualną, jak i ruchową), która pomimo pewnego czasu nie przynosiła zauważalnej zmiany. Chora postanowiła zmienić fizjoterapeutę. Tym razem rozpoznano zmiany przeciążeniowe w obrębie mięśnia gruszkowatego i w tym kierunku była prowadzona terapia. Nie przyniosła jednak spodziewanego efektu. Po pewnym czasie dolegliwości ustąpiły samoistnie.

Obecnie chora zgłosiła się z powodu ponownego wystąpienia dolegliwości,  które rozpoczęły się około 2-3 miesiące wcześniej.

Uzyskano dodatkowo informacje w wywiadzie. Chora okresowo odczuwała dolegliwości innych stawów (z reguły kilkunastodniowe). Bólowi pośladka w godzinach porannych towarzyszyło uczucie wzmożonego napięcia mięśni.  W przeszłości była leczona z powodu zapalenia oka. Nie pamięta szczegółów, ale na pewno nie był to problem infekcyjny. Dodatkowo w rodzinie występuje ZZSK (brat ojca). W badaniu klinicznym palpacja w okolicy lewego stawu krzyżowo biodrowego powodowała wzmożenie bólu, kompresja stawów krzyżowo biodrowych powodowała ból po stronie lewej, test FABER był dodatni dla strony lewej.

W związku z tym zlecone zostały: rezonans stawów krzyżowo biodrowych oraz oznaczenie antygenu HLA-B27.

ZZSK SI1ZZSK SI2

 

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa – jak rozpoznawać?

W związku ze wszystkimi zebranymi informacjami rozpoznano zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i skierowano chorą na konsultację reumatologiczną. Diagnoza została potwierdzona.

opis badania

Zesztywniające Zapalenie Stawów Kręgosłupa jest schorzeniem o zapalnym podłożu obejmującym głównie szkielet osiowy (stawy kręgosłupa oraz stawy krzyżowo biodrowe). Początek dolegliwości przypada z reguły na koniec okresu dojrzewania, wczesną młodość. Rzadko występuje po 40 roku życia (choć nie jest to niemożliwe). Częściej dotyczy mężczyzn. Objawem przeważającym jest ból w okolicy lędźwiowej , lędźwiowo krzyżowej (choć u kobiet częściej niż u mężczyzn w części szyjnej). Często zgłaszanym objawem jest sztywność w godzinach porannych lub po dłuższym bezruchu. Możliwe jest promieniowanie bólu do pośladków, ud i kolan. Czasami współistnieją zmiany zapalane w obrębie stawów obwodowych. Chorzy mogą zgłaszać uczucie ograniczenia ekspansywności klatki piersiowej. Pozaszkieletowe objawy to zmęczenie, zapalenie błony naczyniowej oka, problemy jelitowe związane z zapaleniem śluzówki jelita grubego, zmiany skórne o charakterze łuszczycowym.

W przypadku podejrzenia ZZSK wskazane jest wykonanie RTG lub MRI stawów krzyżowo biodrowych oraz oznaczenie antygenu HLA-B27.

 

Sprawdź aktualna listę nadchodzących kursów dla fizjoterapeutów.

demo image 5 k
demo image 5
TRZYMAJ RĘKĘ NA PULSIE
Zostaw nam swój adres mailowy. Będziemy Cię informować o tym co się dzieje w świecie rehabilitacji. Nie zapomnimy o Tobie gdy będziemy organizować ciekawe szkolenia. Zero spamu, a w każdej chwili możesz się wypisać.